Μάθημα 2 Ζητήματα/ Θέματα μητρικής υγείας
Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, η υγεία της μητέρας είναι θεμελιώδης για την ομαλή πορεία της εγκυμοσύνης. Η μητρική υγεία περιλαμβάνει προγεννητική φροντίδα (φροντίδα κατά τη κύηση), φροντίδα κατά τον τοκετό και μεταγεννητική φροντίδα (φροντίδα μετά τον τοκετό). Κάθε βήμα της διαδικασίας είναι σημαντικό και πρέπει να αντιμετωπίζεται προσεκτικά, προκειμένου να διασφαλιστεί η υγεία τόσο της μητέρας όσο και του νεογέννητου και να δοθεί στο μωρό η ευκαιρία να ευημερήσει και να αξιοποιήσει στο έπακρο τις δυνατότητές του.
Οι αιτίες πίσω από τη μητρική θνησιμότητα είναι συχνά οι επιπλοκές που αναπτύσσονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Η πλειονότητά αυτών είναι αποτρέψιμες και θεραπεύσιμες.
- Σοβαρή αιμορραγία (κυρίως αιμορραγία μετά τον τοκετό)
- Λοιμώξεις (συνήθως μετά τον τοκετό)
- Υψηλή αρτηριακή πίεση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης (προεκλαμψία και εκλαμψία)
- Επιπλοκές στον τοκετό
- Μη ασφαλής έκτρωση
Επιπλέον, λοιμώξεις όπως η ελονοσία, οι χρόνιες καρδιαγγειακές παθήσεις ή ο διαβήτης μπορούν να επηρεάσουν την υγεία της μητέρας και να επιδεινώσουν τον κίνδυνο μητρικής θνησιμότητας.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), ο τερματισμός της αποτρέψιμης μητρικής θνησιμότητας είναι μία από τις κορυφαίες προτεραιότητες παγκοσμίως.
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, περίπου 810 γυναίκες πεθαίνουν κάθε μέρα από αιτίες που μπορούν να προληφθούν, οι οποίες σχετίζονται με την εγκυμοσύνη και τον τοκετό. Ως εκ τούτου, ο εντοπισμός των αιτιών αυτών είναι πολύ σημαντικός.
- Καθυστερήσεις στη αναζήτηση ιατρικών συστάσεων
- Άρνηση ιατρικών παρεμβάσεων
- Έλλειψη επαρκούς παρακολούθησης του περιορισμού ενδομήτριας ανάπτυξης
- Ανεπαρκής φαρμακευτική αγωγή
- Έλλειψη διαπροσωπικής επικοινωνίας
Σε αυτό το μάθημα θα αναλύσουμε τους παρακάτω όρους :
Μητρική Φροντίδα
Μητρική Θνησιμότητα
Μητρική Ψυχική Υγεία
Προσβασιμότητα και Ποιότητα Υπηρεσιών Υγείας
Μητρική Φροντίδα
Η μητρική φροντίδα είναι πολύ σημαντική για εσάς, καθώς διάφορες επιπλοκές μπορούν να αναγνωριστούν και να αντιμετωπιστούν έγκαιρα, προκειμένου να αποφευχθούν περαιτέρω προβλήματα. Ωστόσο, ορισμένοι πληθυσμοί έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης ορισμένων επιπλοκών.
- Σακχαρώδης διαβήτης κύησης
- Εκλαμψία
- Αναιμία
- Θέματα ψυχικής υγείας, όπως η επιλόχεια κατάθλιψη, εξαιτίας της κακής υγείας ταυτόχρονα με επιβαρύνσεις στη διαδικασία ένταξης.
- Έκτρωση
- Πρόωρη γέννα
- Προεκλαμψία / εκλαμψία
- Σακχαρώδη διαβήτη κύησης
Παρ ‘όλα αυτά, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι οι γυναίκες δεν πρέπει να θεωρηθούν ως ομοιογενής ομάδα, διότι φαίνεται να υπάρχουν πολλές διαφορές μεταξύ τους, που εξαρτώνται από την καταγωγή αυτών και ορισμένα βιολογικά και γενετικά χαρακτηριστικά.
Μητρική Θνησιμότητα
Η μητρική θνησιμότητα αναφέρεται στον θάνατο των γυναικών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, του τοκετού ή κατά τη διάρκεια 42 ημερών μετά τον τοκετό.
Αρκετές μελέτες δείχνουν ότι οι γυναίκες πρόσφυγες και μετανάστριες έχουν υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας και νοσηρότητας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σε σύγκριση με τις γυναίκες της χώρας υποδοχής.
- Υπερτασικές διαταραχές (κυρίως προεκλαμψία και εκλαμψία)
- Εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση
- Πνευμονική εμβολή.
Η κοινωνικοοικονομική κατάσταση θεωρείται επίσης ένας παράγοντας κινδύνου για τη μητρική θνησιμότητα. Η αναλογία της μητρικής θνησιμότητας σε χώρες χαμηλού εισοδήματος, που προκαλείται από την προεκλαμψία, την εκλαμψία, τα προβλήματα που σχετίζονται με την αναισθησία, τις μαιευτικές επιπλοκές ή δυσκολίες στην καισαρική τομή, είναι 100 φορές μεγαλύτερος απ’ ότι σε χώρες υψηλότερου εισοδήματος.
Ελέγξτε τα δεδομένα μητρικής θνησιμότητας ανά ομάδα εισοδήματος
- Χαμηλό εισόδημα
- Δυσκολία στην μετακίνηση
- Ελλιπής εξοπλισμός στα επαρχιακά νοσοκομεία
- Κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες όπως οι ασταθείς και επιβλαβείς συνθήκες εργασίας, το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, τα αυξημένα ποσοστά βίας και η έλλειψη μόνιμης κατοικίας
- Κοινωνικός αποκλεισμός, διακρίσεις, πολλαπλές απώλειες και χρόνιο στρες
- Έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ των παρόχων και των ασθενών λόγω πολιτισμικών διαφορών, περιορισμένης κατανόησης και πρόσβασης σε υπηρεσίες υποστήριξης
- Υψηλότερος επιπολασμός ασθενειών όπως ο HIV ή η καρδιοπάθεια στη χώρα υποδοχής
- Βιολογικά και γενετικά χαρακτηριστικά τα οποία προδιαθέτουν για ορισμένες ασθένειες, όπως η μεσογειακή αναιμία
- Ελλιπής προγεννητική φροντίδα
Μπορείτε να παρατηρήσετε ότι μερικοί από αυτούς τους παράγοντες είναι σωματικοί, αλλά οι περισσότεροι είναι κοινωνικοοικονομικοί. Θα πρέπει να εστιάσετε στη φροντίδα των σωματικών, καθώς τα υπόλοιπα είναι ευθύνη των ορθά λειτουργικών εθνών που δρουν έχοντας ανθρωπιστικές αρχές.
Η μητρική θνησιμότητα είναι ένα καταστροφικό αποτέλεσμα που πρέπει να αποφεύγεται με οποιονδήποτε τρόπο. Κάντε κλικ στον παρακάτω σύνδεσμο για να μάθετε περισσότερα σχετικά με αυτό: Η μητρική θνησιμότητα (WHO) : Maternal Mortality (WHO)
Ρουτίνα/ Προληπτικές ιατρικές επισκέψεις
Μπορείτε να εντοπίσετε νωρίς όλες τις κοινές παθήσεις με το να επισκέπτεστε συχνά έναν επαγγελματία υγείας. Η έγκαιρη αναγνώριση βελτιώνει τα αποτελέσματα της θεραπείας ώστε να αποφεύγονται περαιτέρω επιπλοκές.
- Απόφαση για ραντεβού με γιατρό
- Λήψη ιστορικού, φυσική εξέταση, αιματολογικές εξετάσεις
- Συζήτηση για τυχόν ανησυχίες σχετικά με την υγεία και την ευημερία γενικότερα
- Λήψη των αποτελεσμάτων
- Σύσταση για κατάλληλη θεραπεία (αν χρειάζεται), συνήθως μέσω φαρμακευτικής αγωγής από το στόμα
- Κανονισμός μελλοντικών επισκέψεων για την επανεξέταση.
Πηγή: https://www.pexels.com
Μητρική Ψυχική Υγεία
Τα ζητήματα ψυχικής υγείας είναι συχνότερα απ’ ότι φαντάζεστε! Καθώς μεγαλώνουμε, πιστεύουμε ότι η εγκυμοσύνη είναι μόνο ένα θετικό γεγονός όπου μπορείτε να βιώσετε το θαύμα της ζωής! Αν και αυτό είναι σίγουρα αληθινό, δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάτε ότι, κατά τη διάρκεια της περιγεννητικής περιόδου, η γυναίκα αλλάζει τόσο σωματικά και όσο και
συναισθηματικά, νέες ανησυχίες έρχονται στο μυαλό και συνολικά είναι ένα ολοκαίνουργιο μονοπάτι που ακολουθείτε εσείς, ως γονιός. Επομένως, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να βιώσετε κάποια αρνητικά συναισθήματα, μαζί με τα θετικά. Αλλά να είστε προσεκτικοί γιατί αν αυτά τα συναισθήματα ενισχυθούν και αρχίσουν να επηρεάζουν τη ζωή σας, τότε πιθανότατα να αντιμετωπίζετε κάποιο πρόβλημα ψυχικής υγείας. Μην φοβάστε, καθώς περίπου μία στις πέντε γυναίκες εμφανίζει περιγεννητικά προβλήματα ψυχικής υγείας!
- Περιγεννητική κατάθλιψη (προγεννητική και μεταγεννητική)
- Περιγεννητικό άγχος
- Περιγεννητική Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή (OCD)
- Επιλόχεια ψύχωση
- Διαταραχή μετατραυματικού στρες μετά τον τοκετό (PTSD)
Η επιλόχειος κατάθλιψη βρίσκεται σε υψηλότερη συχνότητα απ’ όλα τα προβλημάτα ψυχικής υγείας. Εάν δεν αντιμετωπιστεί με θεραπεία, η επιλόχειος κατάθλιψη μπορεί να επηρεάσει την καθημερινή σας ζωή και μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε αυτοκτονία. Επίσης, παιδιά καταθλιπτικών μητέρων βιώνουν, συχνότερα, ανεπαρκή σωματικά, γνωστικά και συναισθηματικά αποτελέσματα.
Πηγή: https://pixabay.com
- Προϋπάρχοντα ψυχολογικά προβλήματα
- Κακή κατάσταση της υγείας
- Προβλήματα σίτισης
- Κοινωνικοοικονομικές δυσκολίες και οι στρεσογόνοι παράγοντες που επέρχονται, όπως η ζωή σε υπερπληθυσμένα καταλύματα, η οικογενειακή βία, οι σκληρές εργασιακές συνθήκες ,η ακούσια κύηση και η ανεπαρκής κοινωνική υποστήριξη.
- Προβληματική ένταξη στη χώρα υποδοχής (για μετανάστριες/πρόσφυγες)
Πηγή: https://unsplash.com
- Εσωτερίκευση συμπτωμάτων και διαταραχές όπως η κατάθλιψη και το άγχος
- Ανεπαρκείς κοινωνικές και συναισθηματικές δεξιότητες
- Ανασφαλή προσκόλληση
- Γλωσσικές και γνωστικές βλάβες
Πηγή: https://www.pexels.com
Η ψυχική υγεία του πατέρα στις οικογένειες μεταναστών/προσφύγων
Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στην κατάσταση της ψυχικής υγείας των πατέρων που είναι μετανάστες/πρόσφυγες. Εκείνοι πρέπει να αντιμετωπίσουν την πλειονότητα των προαναφερθέντων σκληρών συνθηκών παράλληλα με τις παραδοσιακές ευθύνες για την προστασία και τη υποστήριξης της οικογένειας. Επιπλέον, επηρεάζουν και οι ίδιοι, άμεσα, την εξέλιξη και την ανάπτυξη των παιδιών τους. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι άνδρες πρόσφυγες διατρέχουν υψηλό κίνδυνο να αναπτύξουν μια σειρά ψυχολογικών και σωματικών καταστάσεων:
- ΔΜΤΣ/PTSD
- Κατάθλιψη
- Άγχος
- Μυοσκελετικές παθήσεις
- Αναπνευστικές παθήσεις
- Καρδιαγγειακές παθήσεις
- Μολυσματικές ασθένειες
Επομένως, οι πατέρες θα πρέπει επίσης να επισκέπτονται τον γιατρό τακτικά και να έχουν κατά νου ότι το να είναι υγιείς σημαίνει να υποστηρίζουν το παιδί τους όποτε το έχει ανάγκη!
Εάν θέλετε να μάθετε περισσότερα για την ψυχική υγεία, ανατρέξτε στην Ενότητα 5: Ψυχική υγεία
Προσβασιμότητα των υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης
Η προσβασιμότητα σε περιγεννητικές υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης είναι συχνά δύσκολη για τις γυναίκες. Η περιγεννητική φροντίδα περιλαμβάνει ελέγχους ρουτίνας και εξειδικευμένη φροντίδα. Η πρόσβαση στη περιγεννητική υγειονομική περίθαλψη μπορεί να εντοπίσει και, συνεπώς να αποτρέψει δυσμενείς περιγεννητικές εκβάσεις.
- Έλλειψη ευαισθητοποίησης, γνώσης και καθοδήγησης σχετικά με το πότε, πού και πώς να γίνει επίσκεψη σε μια μονάδα υγειονομικής περίθαλψης
- Παρερμηνείες
- Προσωπικές πεποιθήσεις σχετικά με τον κίνδυνο και την ασφάλεια
- Έλλειψη κινήτρου
- Οικονομικές δυσκολίες (άμεσες και έμμεσες δαπάνες)
- Φόβος ιατρικής παρέμβασης στον τοκετό για πολλούς διαφορετικούς αντιληπτούς και πρακτικούς λόγους
- Μετανάστευση (π.χ. φραγμοί επικοινωνίας)
Ποιότητα της φροντίδας
Η φτωχή ποιότητα της φροντίδας είναι ένας βασικός λόγος που αναγκάζει τις γυναίκες να απομακρυνθούν από τις εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης και, ως εκ τούτου, έμμεσα οδηγεί σε περιγεννητικές επιπλοκές. Συνθήκες όπως ο μεγάλος χρόνος αναμονής και η έλλειψη επαρκούς εργατικού δυναμικού στις υγειονομικές εγκαταστάσεις επηρεάζουν αρνητικά την προσέλευση των γυναικών. Επιπλέον, η έλλειψη προσωπικού υγειονομικής περίθαλψης δημιουργεί περισσότερα κενά στη διαδικασία της επίσκεψης ή του τοκετού.
Μάθετε την παγκόσμια κάλυψη και τις τάσεις στην φροντίδα του τοκετού
Επιπλέον, μελέτες αποκάλυψαν ότι ορισμένες συμπεριφορές προς περιθωριοποιημένους πληθυσμούς, όπως οι μετανάστριες, επιδεινώνουν την ποιότητα της περίθαλψης. Γυναίκες πρόσφυγες και μετανάστριες ανέφεραν παράπονα για καθυστέρηση στη διάγνωση και τη θεραπεία των επιπλοκών της εγκυμοσύνης, δυσφορία που σχετιζόταν με την έλλειψη σεβασμού και κατανόησης, καθώς και διακρίσεις κατά τις επισκέψεις τους. Προκαταλήψεις και στερεότυπα από επαγγελματίες υγειονομικής περίθαλψης κάνουν τις γυναίκες να αισθάνονται ότι τις αγνοούν λόγω πολιτιστικών και ψυχοκοινωνικών παραγόντων.
Πώς να αντιμετωπίσετε την έλλειψη προσβασιμότητας και την χαμηλή ποιότητα φροντίδας;
- Μπορείτε να επικοινωνήσετε με τους φίλους, την οικογένεια ή τις τοπικές αρχές με σκοπό να μάθετε ποίες τοπικές υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης είναι διαθέσιμες για εσάς. Εάν αντιμετωπίσετε προβλήματα με τη γραφειοκρατία και τους κανονισμούς, μη διστάσετε να ζητήσετε περαιτέρω καθοδήγηση.
- Μπορείτε να παραβρεθείτε στις προγραμματισμένες επισκέψεις με ένα μέλος της οικογένειά σας ή έναν φίλο, ώστε να νιώσετε πιο άνετοι και ασφαλείς. Εάν αντιμετωπίσετε κάποιους φραγμούς στην επικοινωνία, μη διστάσετε να ζητήσετε έναν μεταφραστή ή να έχετε μαζί σας κάποιον που μπορεί να σας βοηθήσει.
- Μην αποθαρρύνεστε από τις οικονομικές δυσχέρειες που μπορεί να αντιμετωπίσετε κατά τη διάρκεια της επαφής σας με τις υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης. Η πλειονότητα των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης προσφέρει υπηρεσίες ανεξαρτήτως της οικονομικής δυνατότητας του ασθενούς. Επιπλέον, μπορείτε να αναζητήσετε οργανισμούς που προσφέρουν ιατρικές και άλλες υπηρεσίες σε πληθυσμούς που έχουν περιορισμένη πρόσβαση στην ια-τροφαρμακευτική περίθαλψη.
- Είναι πιθανό να συναντήσετε την προαναφερθείσα κακομεταχείριση, επομένως θα πρέπει να είστε καλά εξοπλισμένοι με υπομονή και επιμονήώστε να βρείτε τον επαγγελματίας υγείας που θα ανταποκρίνεται στις προσδοκίες σας . Το να ανέχεστε ασεβείς συμπεριφορές δεν θα σας προσφέρει τίποτα και θα σας οδηγήσει μόνο στο να αποστασιοποιηθείτε από το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης.Αν δυσκολεύεστε να βρείτε τον κατάλληλο επαγγελματία υγείας, μην διστάσετε να υποβάλετε μια επίσημη καταγγελία στις τοπικές αρχές.
- Η αξιολόγηση της ποιότητας των υπηρεσιών πρέπει να αποτελεί σημαντική προτεραιότητα, αλλά πάντα να έχετε κατά νου ότι αυτό που έχει σημασία δεν είναι η υποδομή, αλλά η ετοιμότητα, η στάση και η εμπειρία του προσωπικού της υγειονομικής περίθαλψης και τα οποία θα αποτελούν τον οδηγό σας σε όλη τη διαδικασία.
- Ηλικία κάτω των 20 χρόνων
- Οικονομικές δυσκολίες
- Ανύπαντρες μητέρες
- Ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη
- Χαμηλό μορφωτικό επίπεδο
- Έλλειψη ασφάλισης υγείας
- Το να έχει πολλά παιδιά
- Πολιτισμικές διαφορές
*Οι πολιτιστικές διαφορές μπορούν να αποτελέσουν εμπόδιο στην αποδοχή πρακτικών πριν, μετά και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, οι οποίες είναι αντίθετες με τα πιστεύω τους. Αυτοί οι παράγοντες μπορούν να οδηγήσουν σε κοινωνική απομόνωση και, συνεπώς, να αυξήσουν τον κίνδυνο δυσμενών περιγεννητικών εκβάσεων.
Εάν ανήκετε σε οποιαδήποτε από αυτές τις κατηγορίες, να είστε ιδιαίτερα προσεκτικές για τυχόν σημάδια αρνητικών συναισθημάτων που αφορούν τις υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης. Θα πρέπει πάντα να έχετε κατά νου ότι ανεξάρτητα από την ηλικία σας, το κοινωνικό και οικονομικό σας υπόβαθρο ή την εθνικότητά σας, εσείς και το παιδί σας αξίζετε ένα υγιές και ευτυχισμένο μέλλον!
Θα πρέπει πάντα να έχετε υπόψη σας ότι στις μέρες μας οι ψηφιακές υπηρεσίες υγείας είναι διαθέσιμες στην πλειονότητα των χωρών. Οι ψηφιακές επιλογές υγείας μπορεί να είναι πιο εύκολα προσβάσιμες, καθώς παρακάμπτουν γλωσσικά, μεταφορικά και οικονομικά εμπόδια, παρέχοντας έτσι μια εξαιρετική εναλλακτική λύση στις παραδοσιακές ιατρικές γνωματεύσεις.
Ρίξτε μια ματιά στις διαδικτυακές πηγές υγείας της χώρας σας και μάθετε περισσότερα για τη διαθεσιμότητα τέτοιων εργαλείων.
Πηγή: https://pixabay.com