Μάθημα 2 Ψυχική Υγεία και Ευπαθείς Ομάδες

Ο αριθμός των παιδιών και των εφήβων που πλήττονται από διαταραχές ψυχικής υγείας στην Ευρώπη είναι ανησυχητικά υψηλός.Δεδομένου ότι πολλά προβλήματα ψυχικής υγείας εκδηλώνονται στην παιδική ηλικία, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να παρέχετε την κατάλληλη βοήθεια σε πρώιμο στάδιο, εάν είναι απαραίτητο.

Source: Mental health: Children failed at vulnerable point – BBC News

Σχεδόν 1 στα 5 παιδιά πάσχει από ψυχική, συναισθηματική ή συμπεριφορική διαταραχή, όπως άγχος, κατάθλιψη, διαταραχή ελλειμματικής προσοχής ή υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ). Τα παιδιά και οι έφηβοι των οποίων η ψυχική υγεία είναι μειωμένη επωφελούνται από την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία.

Υπάρχουν επαγγελματίες επαγγελματίες που έχουν ειδικευτεί στην ψυχική υγεία των παιδιών, όπως:

• Ψυχίατροι Παιδιών και Εφήβων
• Παιδοψυχολόγοι
• Θεραπευτές Συμπεριφοράς

Οι διαταραχές ψυχικής υγείας αποτελούν κύρια αιτία αναπηριών που σχετίζονται με την υγεία σε παιδιά και νέους και μπορεί να έχουν δυσμενείς και μακροχρόνιες επιπτώσεις

Source: Mental health of children in London (publishing.service.gov.uk)

Mental health of children in London (publishing.service.gov.uk)

Mental health of children in London (publishing.service.gov.uk)

Γενικά, μιλάμε για ηλικιωμένους από την ηλικία των 65 ετών. Στην κοινωνία μας, υπάρχει μια τάση αύξησης του ηλικιωμένου πληθυσμού λόγω του μεγαλύτερου προσδόκιμου ζωής.

Για την καλύτερη κατανόηση των ηλικιωμένων, θέλουμε να επισημάνουμε τι είναι σημαντικό για αυτούς σε αυτό το στάδιο της ζωής:

Πολλοί ηλικιωμένοι ζουν μόνοι. Τα αποτελέσματα μιας μελέτης δείχνουν ότι περισσότεροι από 1 στους 4 ηλικιωμένους που ζουν μόνοι πάσχουν από κάποια ψυχική ασθένεια (26,2%). Αντίθετα, οι ηλικιωμένοι που δεν ζουν μόνοι επηρεάζονται από προβλήματα ψυχικής υγείας μόνο σε 1 στις 5 περιπτώσεις (22,7%).Τα προβλήματα ψυχικής υγείας μεταξύ των ηλικιωμένων μπορούν συχνά να μειωθούν απλώς με την αντιμετώπιση παραγόντων όπως η μοναξιά και η κοινωνική απομόνωση.Αυτό μπορεί να μειωθεί, για παράδειγμα, από χώρους κοινωνικών συναντήσεων ή ακόμα και τακτικές κοινωνικές επαφές (οικογενειακές επισκέψεις, τηλεφωνικές κλήσεις, υπηρεσίες φροντίδας, χόμπι κ.λπ.).

Οι ψυχικές διαταραχές αλλάζουν και εκδηλώνονται με την ηλικία, ειδικά αν αφεθούν χωρίς θεραπεία. Ως εκ τούτου, η ψυχική ασθένεια μπορεί να είναι πολύ επιζήμια στην τρίτη ηλικία, ειδικά καθώς μπορεί συχνά να επιδεινωθεί από άλλες (σωματικές) καταστάσεις υγείας, όπως η άνοια. Επιπλέον, τα άτομα με ψυχική ασθένεια έχουν περισσότερες πιθανότητες από τον γενικό πληθυσμό να έχουν άλλη σοβαρή ασθένεια, όπως καρδιαγγειακή νόσο. Η εμφάνιση και η σοβαρότητα προβλημάτων ψυχικής υγείας, ειδικά όταν υπάρχουν επίσης προβλήματα ναρκωτικών και αλκοόλ, είναι πιθανό να επιδεινωθεί σε άτομα με υποκείμενες παθήσεις όπως σωματικές αναπηρίες, εγκεφαλικές βλάβες, εκφυλιστικές νευρολογικές παθήσεις ή γνωστική εξασθένηση που σχετίζεται με την ηλικία. Τα άτομα με προϋπάρχοντα προβλήματα ψυχικής υγείας που πάσχουν από μια ανίατη ασθένεια και χρειάζονται φροντίδα στο τέλος της ζωής τους μπορεί να συγκαταλέγονται στους πιο υποεκπροσωπούμενους και μειονεκτούντες πληθυσμούς στην κοινωνία μας.Το δημόσιο νοσοκομειακό μας σύστημα συχνά δυσκολεύεται να παρέχει διεπιστημονική περίθαλψη, ολοκληρωμένη αξιολόγηση, κατάλληλο σχεδιασμό φροντίδας και επακόλουθη παρακολούθηση και φροντίδα. Η μεγαλύτερη πρόκληση εδώ είναι η συνεργασία μεταξύ νοσηλευτικής και θεραπευτικής αγωγής, καθώς συχνά επικεντρώνεται μόνο σε έναν τομέα.

Οι μετανάστες και οι πρόσφυγες μπορεί να εκτεθούν σε διάφορους στρεσογόνους παράγοντες που επηρεάζουν την ψυχική τους υγεία και ευημερία πριν και κατά τη διαφυγή τους, καθώς και κατά την εγκατάσταση και την ένταξή τους. Ο επιπολασμός κοινών ψυχικών διαταραχών όπως η κατάθλιψη, το άγχος και η διαταραχή μετατραυματικού στρες (ΔΜΣ) τείνει να είναι υψηλότερος μεταξύ των μεταναστών που εκτίθενται σε αντίξοες συνθήκες και των προσφύγων παρά στον πληθυσμό υποδοχής. Πολλοί μετανάστες και πρόσφυγες δεν έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας ή αντιμετωπίζουν εμπόδια στην πρόσβαση σε αυτές. Αντιμετωπίζουν επίσης διακοπές στη συνέχεια της περίθαλψης.

Παράγοντες που επηρεάζουν αρνητικά την ψυχική υγεία και την ευημερία των παιδιών μεταναστών και προσφύγων περιλαμβάνουν το κοινωνικοοικονομικό μειονέκτημα, τις διακρίσεις, τον ρατσισμό, τη χαμηλή οικογενειακή συνοχή και τις συχνές σχολικές αλλαγές. Τα παιδιά που έχουν χωριστεί από τους γονείς τους διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν κατάθλιψη, άγχος, αυτοκτονικές σκέψεις, διαταραχές συμπεριφοράς και προβλήματα κατάχρησης ουσιών.Πολλοί μετανάστες και πρόσφυγες υποφέρουν από άγχος (π. Για τους περισσότερους ανθρώπους, αυτές οι αντιδράσεις βελτιώνονται με την πάροδο του χρόνου.

https://twitter.com/whoafro/status/1075012798999158784?lang=ar-x-fm

Οι μετανάστες και οι πρόσφυγες αντιμετωπίζουν συχνά διάφορα προβλήματα και στρεσογόνους παράγοντες που μπορεί να εμφανιστούν σε διαφορετικά στάδια της διαδικασίας μετανάστευσης:

• Πριν την μετανάστευση: έλλειψη ευκαιριών διαβίωσης και εκπαίδευσης, ένοπλες συγκρούσεις, βία, φτώχεια και/ή δίωξη.
• Μετανάστευση και διέλευση: δύσκολες και απειλητικές για τη ζωή συνθήκες, συμπεριλαμβανομένης της βίας και της κράτησης, και έλλειψη πρόσβασης σε υπηρεσίες για την κάλυψη βασικών αναγκών.
• Μετά τη μετανάστευση: εμπόδια στην πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και άλλες υπηρεσίες για την κάλυψη βασικών αναγκών, καθώς και κακές συνθήκες διαβίωσης, χωρισμός από μέλη της οικογένειας και δίκτυα υποστήριξης, πιθανή αβεβαιότητα σχετικά με τις άδειες εργασίας και το νομικό καθεστώς (αίτηση ασύλου) και σε ορισμένες περιπτώσεις μετανάστευση κράτηση στη φυλακή.
• Ένταξη και εγκατάσταση: κακές συνθήκες διαβίωσης ή εργασίας, ανεργία, δυσκολίες αφομοίωσης, προκλήσεις που σχετίζονται με πολιτιστικές, θρησκευτικές και έμφυλες ταυτότητες, προβλήματα απόκτησης δικαιωμάτων, αλλαγή πολιτικών στις χώρες υποδοχής, ρατσισμός και αποκλεισμός, εντάσεις μεταξύ πληθυσμών υποδοχής και μεταναστών και προσφύγων, κοινωνικές απομόνωση και πιθανή απέλαση.

Γιατί πρέπει να κάνουμε διαφοροποίηση μεταξύ των φύλων στην ψυχική υγεία; Για να απαντήσουμε σε αυτό, πρέπει να εξετάσουμε διάφορες βιολογικές, κοινωνικοπολιτισμικές και συμπεριφορικές διαφορές που έχουν αντίκτυπο στις ψυχικές διαταραχές.

• Βιολογικές επιδράσεις: Οι διακυμάνσεις των γυναικείων ορμονών είναι γνωστό ότι παίζουν ρόλο στη διάθεση και την κατάθλιψη. Για παράδειγμα, οι γυναίκες τείνουν να παράγουν λιγότερη από τον σταθεροποιητή της διάθεσης σεροτονίνη και να τη διασπούν πιο αργά από τους άνδρες, κάτι που μπορεί να είναι ο λόγος για υψηλότερα ποσοστά κατάθλιψης.
• Κοινωνικοπολιτισμικές επιρροές: Παρά την πρόοδο στην ισότητα των φύλων, οι γυναίκες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν προκλήσεις όσον αφορά την κοινωνικοοικονομική δύναμη, την κατάσταση, τη θέση και την εξάρτηση, που μπορεί να συμβάλλουν στην κατάθλιψη και άλλες διαταραχές.
• Συμπεριφορικές επιρροές: Οι γυναίκες πιστεύεται ότι είναι πιο πιθανό από τους άνδρες να αναφέρουν ψυχικές διαταραχές και οι γιατροί είναι πιο πιθανό να διαγνώσουν γυναίκες με κατάθλιψη και να τις θεραπεύσουν με φάρμακα που αλλάζουν τη διάθεση. Ωστόσο, μερικές φορές οι γυναίκες φοβούνται να αναφέρουν σωματική βία και κακοποίηση.

Source Picture: Mental Health Resources for Women – All IN for Health

Από ποια προβλήματα ψυχικής υγείας υποφέρουν περισσότερο οι γυναίκες;

Ενώ οι άνδρες είναι πιο πιθανό να υποφέρουν από πρώιμη σχιζοφρένεια, αντικοινωνική διαταραχή προσωπικότητας και αλκοολισμό, ορισμένες ψυχικές ασθένειες είναι πιο συχνές στις γυναίκες, όπως:

• Κατάθλιψη: Οι γυναίκες έχουν διπλάσιες πιθανότητες να επηρεαστούν από κατάθλιψη από τους άνδρες (12% των γυναικών έναντι 6% των ανδρών).
• Άγχος και συγκεκριμένες φοβίες: αν και άνδρες και γυναίκες επηρεάζονται εξίσου από ψυχικές ασθένειες όπως η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή και οι κοινωνικές φοβίες, οι γυναίκες έχουν διπλάσιες πιθανότητες από τους άνδρες να υποφέρουν από διαταραχή πανικού, γενικευμένο άγχος και συγκεκριμένες φοβίες.
• Σύνδρομο μετατραυματικού στρες (ΣΜΣ): Οι γυναίκες έχουν διπλάσιες πιθανότητες να αναπτύξουν ΣΜΣ μετά από ένα τραυματικό γεγονός.
• Απόπειρες αυτοκτονίας: Ακόμη και όταν άνδρες και γυναίκες μοιράζονται μια κοινή διάγνωση ψυχικής υγείας, τα συμπτώματα και επομένως η θεραπεία μπορεί να διαφέρουν δραστικά. Επιπλέον, οι άνδρες έχουν τέσσερις φορές περισσότερες πιθανότητες να αυτοκτονήσουν από τις γυναίκες, αλλά οι γυναίκες έχουν δύο έως τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να αυτοκτονήσουν από τους άνδρες.
• Διατροφικές διαταραχές: Οι γυναίκες ευθύνονται για τουλάχιστον το 85 τοις εκατό όλων των περιπτώσεων ανορεξίας και βουλιμίας και το 65 τοις εκατό των περιπτώσεων υπερφαγίας.

Let’s talk about the Mental Health issues faced by the Women of today – iThrive Counselling

Όπως και στους ηλικιωμένους, υπάρχει μεγάλο έλλειμμα στην κατάλληλη βοήθεια για τα άτομα με αναπηρία. Αυτό οφείλεται ιδιαίτερα στο γεγονός ότι η εστίαση είναι συχνά στα σωματικά συμπτώματα και όχι στην ψυχική υγεία. Ωστόσο, είναι σημαντικό να λαμβάνεται υπόψη η υγεία ενός ατόμου στο σύνολό του.

Μια πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι οι ενήλικες με αναπηρίες είναι πιο πιθανό να αναφέρουν ότι αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας σε σχέση με άτομα χωρίς αναπηρία. Το 2018, υπολογίζεται ότι 17,4 εκατομμύρια (32,9%) ενήλικες με αναπηρίες υπέφεραν από συχνά προβλήματα ψυχικής υγείας. Η κοινή ψυχική δυσφορία σχετίζεται με κακές συμπεριφορές υγείας, αυξημένη χρήση υγειονομικής περίθαλψης, διαταραχές ψυχικής υγείας, χρόνιες ασθένειες και περιορισμούς στην καθημερινή ζωή.

https://www.cdc.gov/ncbddd/disabilityandhealth/features/mental-health-for-all.html